Гаилә
-
Бәйрәм ашы — кара-каршы
Галия төнге сменага эшкә барырга җыенып йөргәндә, башка шәһәрдән кунак - балачактан бергә уйнап үскән иптәш кызы Рамилә килеп керде. Шушы арада килермен, бәлки, дип шалтыратып әйткән иде әйтүен. Кайчан киләсен белсә, Галия сменасын да алышкан булыр иде. Ярар инде, нишлисең, бу сменасын эшләп кайтса, ике көн ялы була. Бергәләшеп...
-
90 яшьлек «кияү»ле була язган
«Күптән сиңа сөйлисем килеп йөри иде. Көлсәң көл, авылга кайтып чак кына кияүгә чыкмыйча калдым бит әле», дип үзенең яңалыклары белән уртак-лашты Зәрия дустым. Миңа да бик кызык тоелды, түземсезлек белән аның сөйләгәнен көтәм. Вакыйга болай башлана. Авылга кайтасыларын алдан хәбәр иткәнлектән, кунак-ларны көтеп алалар. Авылда шулай бит ул, күршедәге...
-
Каенананы хөрмәтләп
«Килен» һәм «каенана» сүзләре бер-берсенә бик нык бәйләнгән. «Килен - каенана туфрагыннан» һәм, шулай ук, «Килен кеше - ким кеше», дигән әйтемнәр халык арасында бик нык таралган. Ир-егет, гадәттә, үзенә тормыш итәр өчен ярны әнисенә охшатып сайлый. Чөнки алар өчен әниләре жир йөзендәге иң гүзәл һәм иң акыллы, уңган хатын-кыздыр,...
-
Ялгышлы тормыш
Ирен эшкə, улларын мəктəпкə озатканнан соң, Мөслимə кул эшлəрен алып ишегалдына чыгып утырырга ярата. Урамда саф һава, таныш-белешлəр дə күренгәли. Тегү-бəйлəү эшенə бик оста ул, танышлары үтенечен дә кире какмый. Хатыны теккəн күлмəк-чалбарны, бəйлəгəн свитерларны киеп йөрү Фатыйхка да бик ошый. Һəр яңа əйбер өчен балалар кебек шатлануын күрү -...
-
Сабыр төбе – сары алтын
Иртә белән торып, мал-туар карагач, Асия белән Нурислам үзләре дә утырып чәй эчтеләр. Нурислам җыенып эшкә чыгып китте, Асия өстәл җыештырып калды. Бераз ял итеп алыйм әле, дип утырган Асиянең күзе стенада эленеп торган календарьга төште. Узган гомер - аккан су, дигәннәре дөрес икән, аларның өйләнешүләренә дә иртәгә 30 ел...
-
Тәрбияле бала алтыннан да кыйммәтле
Бүгенге кебек компьютер, интернет заманында яшәсәк тә, без укыту эшчәнлегебездә бөек мәгърифәтче, тарихчы, язучы, журналист Риза Фәхретдиннең хезмәтләренә, фикеренә таянабыз. Аның Ш.Мәрҗанинең "Вафийәтел-әслаф..." исемле хезмәте үрнәгендә язылган "Асар", "Тәрбияле бала", "Тәрбияле ата", "Нәсыйхәт", "Шәкертлек әдәбе" китаплары бүгенге көндә дә әһәмиятләрен югалтмый. Бигрәк тә эчкечелек, наркомания, җинаятьчелек чәчәк аткан бу чорда,...
-
Сары чәчәкләр дә өзми идем
Көлке көлә килә, артыңнан куа килә икән дип, ачыргаланып сөйләде күптәнге танышым Гасимә бер очрашуыбызда. Миннән киңәш тә, ярдәм дә, җавап та көтми, күрәсең, эчен бушатырга тели иде. Ул сөйләгәннәрне, түкми-чәчми, сезгә дә җиткерәм. «Ирем ташлап чыгып китте, дип зарланучылардан, ирне тота белмисез, яхшы хатыннан бер ир дә чыгып китми...
-
Оятсызлар заманасы
Картаеп беткәч кенә безгә эшкә бер хатын урнашты. Төзелештә эшнең җиңел булганы юк, нәрсә җитмәгән моңа, дип аптыраштык. Шәһәргә терәлеп урнашкан авылда, үз йорты белән тора. Бакчасында яшелчәсен, җиләк-җимеш үстереп кенә ятасы бит. Эшкә барыбыз да үзе белән ашарга алып йөри. Эш киеме белән ашар җир эзләп йөрисе килми. Элекке...
-
Сәкедә тәгәрәшеп үссәк тә...
Әгәр халык саны соңгы 10-20 елдагы кебек кимесә, Рәсәйдә эшләргә кеше калмаячак. Хөкүмәт бу мәсьәләне чишү юлларын эзли: гаиләдә икенче бала туса, бер мәртәбә «ана капиталы» түли. Әмма хатын-кыз күпләп бала табарга ашкынып тормый. Элгәре гаиләдә дүрт-биш бала табып үстерү гадәти күренеш иде. Ата-бабаларыбыз югары белемле булмасалар да, әхлак педагогикасын...
-
Әти нигә кирәк?
Гаиләдә бала тәрбияләүдә әтиләрнең тоткан урыны әйтеп бетергесез зур. Шуңа күрә, күпчелек очракта, тулы гаиләләрдә тәртипле, акыллы балалар үсә. Бу статистикада да ачык чагыла. Әйтик, тулы гаиләдә һәм әтисез гаиләдә үскән балаларны чагыштырып карасак, әнисе тәрбиясендә генә калганнарының начаррак укуы, ешрак тәртип бозулары, тайгак юлга тизрәк керүләре билгеле (балалары өчен...
-
Дүрт ятимне канат астына алып
Кырык яше дә тулмаган Саҗидә дүрт баласын ятим калдырып, күзләрен мәңгегә йомды. «Әни, әнием, ач күзеңне, озак йокладың, җитәр, уян», дип битләреннән, күзләреннән сыйпаучы балаларының иң зурысына да унике генә яшь иде шул. Әтиләре Сәлимҗанга сыерын да саварга, балаларның өсләрен юып киендерергә дә кирәк. Үзенең дә күңеле китек. Балаларга да...
-
Аны гына яраттым
«Туган як»та басылган «Утыз ел көтәргә дә риза» (13 март) һәм «Үкенерлек булмасын» (3 апрель) дигән язмаларны укыгач, үз фикеремне белдермичә булдыра алмадым. Беренче язма авторының кичерешләрен аңлыйм, чөнки язмышым аныкына бик тә охшаган. Кеше хәлен кеше белми, үз башына төшмәсә дип, халык юкка гына әйтмәгәндер. Ә икенче хат авторы...
-
Ярый әле, каенана төптән уйлап эш итүче булган
Туй көннәре якынлаша. Ике як та туйга әзерләнә. Күңелле мәшәкатьләр. Ике авыл арасы - бер генә чак-рым. Егет белән кыз гына түгел, ә булачак кода-кодагыйлар да бер-берсен бик яхшы беләләр. Тик аяз көнне күк күкрәгәндәй, улы һич көтмәгәндә: «Мин Гүзәлгә өйләнмим», дип кырт кисә. Моны ишеткәч, Разия апаның исләре-акыллары киткәндәй...
-
Үкенерлек булмасын
«Утыз ел көтәргә дә риза» дигән язманы укыгач, кулыма каләм алып, әлеге хатка карата үз фикеремне язарга булдым. Ханым, язуың буенча син инде яшь кеше түгел. Акылыңа кил, сине шайтан бутаган. Үз гаиләң, балаларың, оныкларың була торып, гаилә белән яшәүнең ни икәнен дә белмәгән кеше белән язмышыңны бәйләү зур хата,...
-
Рәхәткә чыдый алмагач...
Газетада гаилә темасына язылган мәкаләләрдә шуңа игътибар иттем: ир язса, хатынын яманлый, хатын язса, ирен. Кыскасы, кем язса, кем сөйләсә, шул хаклы бу дөньяда. Дөрес, язу-сызу, гайбәт сату белән күбрәк хатыннар шөгыльләнә. Әнә, безнең подъездда яшәүче бер хатын, ире бәйрәмнән эчеп исереп кайткач, айлар буе шуны сөйләп йөрде. Белгәне, тыңлаган...
